Nanawagan ng tulong sa gobyerno ang mga magsasaka at manggagawa sa taniman ng mga kamatis at sibuyas dahil sa lugi umano sila ngayong anihan bunsod ng sobrang supply, at sa importasiyon. Ang ibang kamatis, itinatapon na lang.
Sa nakaraang episode ng "Kapuso Mo Jessica Soho," sinuri ni Jessica ang kalagayan ng mga magsasaka sa Bongabon, Nueva Ecija, na itinuturing Onion Capital of the Philippines.
Si Marife, manggagawa sa taniman bilang taga-ani ng mga sibuyas, sinabing P300 na lang ang pinakamalaking sahod na kanilang natatanggap mula sa dating P1,000 kada araw dahil sa pagkalugi sa bagsak-presyo ng sibuyas.
"'Pag walang ani, wala rin kaming kita. Kakarampot lang po, kulang pa po," saad ni Marife, na dating OFW sa Saudi Arabia.
Naging emosyonal si Marife nang mapag-usapan ang magiging kinabukasan ng kaniyang mga anak kung magpapatuloy ang kasalukuyan nilang sitwasyon.
"Gusto nga namin umangat-angat kami kahit paano," saad niya. "'Yun na po ang talagang kinagisnan naming buhay, mahirap."
Isa sa mga itinuturong dahilan ng pagbagsak ng presyo ng sibuyas ay ang pagsabay ng dating ng mga inimport na sibuyas na nagiging kaagaw ng mga lokal na sibuyas sa mga pamilihan.
Ayon sa ulat, nagsimula ang pag-import ng sibuyas ng Pilipinas noong '90s para matiyak na sapat ang supply ng sibuyas ang bansa. Noong 2022, umabot sa P700 ang bawat kilo ng sibuyas nang magkaroon ng kakulangan sa suplay na nais maiwasan sa pamamagitan ng importasyon.
Sa taong ito, inaprubahan ng Department of Agriculture (DA) ang pag-import ng tone-toneladang sibuyas mula sa China, Indonesia, at India. Mangyari ito noong Pebrero na nakasabay sa panahon ng anihan sa Pilipinas.
Dati umano, umaabot sa P80 hanggang P110 ang kilo ng sibuyas. Pero dahil sa pag-import, nasa P30 hanggang P33, na lang ang bentahan ng sibuyas kada kilo.
Ang magsasaka na si Geron mula sa Barangay Pesa, pinuna ang "timing" sa importation ng sibuyas na February hanggang April, kasabay ng anihan ng ibang magsasaka sa bansa.
Ayon kay Geron, nasa P700,000, ang puhunan niya sa pagtatanim ng mga sibuyas. Pero ang inaasahan niya na lang na kita ngayon taon, nasa P500.000 lang o lugi ng P200,000.
"Walang masama sa pag-import. Sana man lang tinatapos ang ani para hindi siya nakasabay sa pagpresyo ng mga traders sa pagbili niya ng sibuyas. Kung talagang kulang, they should have imported much much early," hiling niya
Dahil naman sa Bagyong Pepito na nakaapekto sa mga taniman sa Bongabon noong November 2024, maraming magsasaka ang pinili na kamatis na lang itanim sa halip na sibuyas.
Ang magsasaka na si Richard, gumastos ng P200,000 para magtanim ng kamatis sa mahigit isa't kalahating hektarya niya. Pero nang anihan na, ang dating P160 per kilo na farmgate price, naging P4 per kilo na lang dahil sa sobra-sobrang suplay bunga ng sabay- sabay na pagtatanim at pag-ani.
Ang iba sa kaniyang inaning kamatis, ipinamimigay na lang ni Richard, o kaya naman ay itinatapon.
"Ganun din kasi, dalhin din namin sa pamilihan. Eh babalik din, hindi rin nabebenta," ani Richard. "Maganda naman po ang ani, 'yung presyo lang po ang mababa po."
Isa sa mga tumutulong sa mga magsasaka para mabili ang kanilang ani ay ang Rural Rising Philippines. Sa pamamagitan ng kanilang programa na "Rescue Buy," binibili nila ang ilang ani ng mga magsasaka sa resonableng presyo.
Nananawagan ang grupo sa iba pang pribadong sektor, pamahalaan at local government units, na tumulong na bilhin o madala sa merkado ang mga aning kamatis at sibuyas ng mga magsasaka.
Ano naman kaya ang hakbang na ginagawa ng pamahalaan para matulungan at malutas ang problema ang mga magsasaka? Bakit nga ba nasabay sa anihan ang pagdating mga imported na produkto? Alamin ng paliwanag ng DA sa video ng "KMJS." Panoorin-- FRJ, GMA Integrated News
