'Patok!', dokumentaryo ni Howie Severino ngayong Sabado sa 'I-Witness'

“PATOK”
Dokumentaryo ni Howie Severino
January 27, 2018

Plans to phase out the iconic jeepney from the country's streets have been met with varied emotions -- relief, anger and sadness, depending on one's point of view. It's hard to be indifferent to a form of public transport that has survived decades of change as one of the most familiar sights on city streets.

For some, jeepneys represent much of what is wrong with urban life: the disregard for rules, lack of safety, black-colored pollution, and monster traffic. Replacing them with modern, clean transport with salaried drivers is supposed to end this scourge of the streets.

But for others, the modernization program will only lead to greater poverty, concentration of ownership among the moneyed few, and a shortage of commuting options.

And for more than a few, the phaseout of the colorful and individualistic jeepney will be a cultural loss, the end of a moving venue of social interaction, where strangers help pass along fare and drivers rely on the honesty of passengers.

Howie Severino and his peripatetic team stay put for a change in Metro Manila and get immersed in the subculture of this proud symbol of Filipino ingenuity and resilience. They visit a Sarao Motors factory that is making the last jeepneys, and take viewers on a ride on the exuberant patok, the brightly painted, speedy version of the jeepney that plies the outskirts of the metropolis.

Filipino

Umani ng iba’t ibang reaksyon ang plano ng gobyerno na i-phaseout ang mga jeepney sa kalsada.  Ang iba, nalulungkot, ang iba naman, nagagalit, samantalang may iba na bukas sa pagbabago.  Mahirap na hindi maapektuhan sa mga pagbabagong mangyayari sa isa sa pinaka-popular at pinakalumang uri ng transportasyon sa bansa.

Para sa iba, ang jeepney ang isa sa mga rason kung bakit masikip ang mga daan, sali-saliwa ang trapik, at mausok sa kalsada.  Ang mga planong palitan sila ng mas moderno at eco-friendly na makina, ay isang paraan para masolusyunan ang problema dulot ng mga jeep.

Ngunit hindi lahat sang-ayon dito.  Ang pagbabago raw ng sistema ay lalong magdudulot ng kahirapan lalo na sa mga driver na hindi kayang bayaran ang mataas na presyo ng bagong jeep.  Para lang daw ito sa mga may pera, at lalong kakaunti ang mamamasada.

At higit sa lahat, kung mawawala ang mga makukulay na jeepney, mawawala rin ang isa sa mga simbolo ng kulturang Pilipino.  Magiging katapusan na raw ito ng isang natatanging pakikisama na sa loob lang ng jeep matatagpuan: bigayan sa pagitan ng mga pasaherong nagsisiksikan sa isang espasyo, at ang pagpasa-pasa ng pamasahe patungo sa driver.  Ito ang mga munting eksena na sumasalamin sa katapatan at pagka-matulungin ng mga Pilipino.

Babiyahe si Howie Severino sa Metro Manila sakay ng mga jeep na noon pa ma’y ipinagmamalaking simbolo ng talino, diskarte, at sipag ng Pinoy. Bibisita sila sa planta ng Sarao Motors na isa sa mga unang manufacturer ng jeepney sa bansa.  Sasakay rin si Severino sa patok, isa sa pinakamakulay at pinakamahabang jeep na bumibiyahe sa Metro Manila.